VVD

WONINGTEKORT
Er komt een Nationaal Bouwfonds; Strikte prestatieafspraken met provincies en gemeenten; Meer geld uit het gemeentefonds voor gemeenten die meer woningen bouwen; Stimuleren gemeenten meer bouwgrond uit te geven (niet uitgewerkt); Speciaal OZB-tarief voor onbebouwde woningbouwgrond om braakliggend terrein extra te belasten; Schrappen van ladder voor duurzame verstedelijking.

HUREN
De maximale huurprijs voor huurders met een laag inkomen bij woningcorporaties gaat omlaag naar de norm voor een passende huur; Driejaarlijkse inkomenstoets in corporatiesector. Een huurder met een (te) hoog inkomen of vermogen krijgt twee jaar om een alternatieve woning te vinden; Private investeringen aanjagen door woningwaarderingsstelsel niet meer van toepassing op particuliere huurwoningen; zittende huurders houden huurbescherming; Voorrang bij de toewijzing van sociale huurwoningen voor mensen met een vitaal beroep.

KOOPSECTOR
Opkoopbescherming tegen grootschalig opkopen van huizen door (buitenlandse) investeerders in bepaalde wijken. Voorwaarde: gemeente toont aan huurvoorraad te vergroten.

CORPORATIES
Aanpassing verhuurderheffing waarbij het meer loont om dure woningen te verkopen en daarvoor goedkope woningen in de plaats te bouwen.

PVV

WONINGTEKORT
De regie over de woningbouw moet terug naar het Rijk: er komt een minister van Wonen; Gemeenten moeten meer én sneller nieuwe bouwgrond beschikbaar stellen; provincies moeten nieuwbouw niet dwarsbomen maar faciliteren; Niet alleen in de stad bouwen, maar ook daarbuiten; schrappen van doorgeslagen belemmerende regelingen (stikstof, lucht, geluid, etc.).

HUREN
Lagere huren; Huurprijs middenhuur reguleren zodat middenhuur echt middenhuur blijft.

KOOPSECTOR
Handen af van de hypotheekrenteaftrek.

CDA

WONINGTEKORT
Nationaal Woonplan voor 1 miljoen woningen in 10 jaar; Versnellen en vereenvoudigen we de procedures; Minister voor Volkshuisvesting wijst bouwlocaties aan en maakt met provincies en regio’s bindende afspraken over de kwantiteit en kwaliteit; Steden mogen buiten de stadsgrenzen groeien om in de stad meer ruimte te houden voor groen.

Voor nieuwbouwprojecten komt er een groennorm om de balans tussen wonen, natuur en recreatie te beschermen. Groen groeit mee. Vastgelopen bouwprojecten worden losgetrokken met een aanwijzing van het Rijk.

HUREN
Om excessieve huurstijgingen te voor- komen wordt het puntensysteem voor de commerciële huursector aangepast en gemakkelijker afdwingbaar gemaakt voor huurders; Huisjesmelkers worden strenger aangepakt en belast.

KOOPSECTOR
Nieuwe vorm van premie A-woningen en startersleningen aantrekkelijker maken; Speculatiebeding op huisvestingsprojecten. Voor buitenlandse beleggers of hedgefunds zonder maatschappelijk commitment is geen plaats op onze woningmarkt. Gemeenten met een overspannen woningmarkt kunnen op wijkniveau een zelfwoonplicht invoeren.

CORPORATIES
Woningcorporaties krijgen alle ruimte om betaalbaar te bouwen, in het bijzonder voor de middenklasse. De verhuurdersheffing wordt afgeschaft in ruil voor stevige afspraken over de bouwopgave voor corporaties.

D66

WONINGTEKORT
Ministerie van Wonen, Ruimtelijke Ordening en Milieu: bepaalt waar grote nieuwbouwlocaties komen met goede OV-aansluiting; Moet stok achter de deur zijn als doelen niet worden gehaald. Crisisbouwfonds ter ondersteuning van ontwikkeling van bouwlocaties Waar nodig de uitstoot van landbouw, industrie of verkeer terugdringen om woningbouw mogelijk te maken; Bouwen in eerste instantie binnen de bebouwde kom; Stadsuitbreiding ook nodig; Invoering gemeentelijke planbatenheffing

HUREN
In plaats van huurtoeslag verzilverbare heffingskorting; een negatieve inkomstenbelasting voor iedereen. Korting baseren op grootte huishouden in plaats van de huursom; Huishoudens die twee jaar op rij meer verdienen dan het inkomensplafond voor sociale huur gaan geleidelijk voor hun woning een marktconforme huurprijs betalen. Beperking wettelijk de jaarlijkse huurstijging, ook in de vrije sector. Maximaal driemaal de huur als inkomenseis; Gemeenten kunnen aanvangshuur en een maximum aan tijdelijke huurcontracten in een wijk reguleren

KOOPSECTOR
Hypotheekrenteaftrek volledig afbouwen. In ruil verlaging van inkomstenbelasting. Eigenwoningforfait progressief laten oplopen ten einde meer belasting op vermogen te heffen, terwijl de inkomstenbelasting naar beneden gaat. Afschaffing schenkbelasting voor eigen woning kinderen

CORPORATIES
Verhuurderheffing verandert in verplichte bijdrage aan een corporatiefonds. Corporaties kunnen hiermee nieuwe woningen bouwen en bestaande woningen verduurzamen; Corporaties dienen ook woningen met een huur van €750 tot €1000 te bouwen. Lokaal kunnen gemeenten eisen stellen, zodat deze woningen ook echt voor de middeninkomens beschikbaar blijven.

SP

WONINGTEKORT
Een nieuw ministerie van wonen krijgt de regie over de huisvesting en maakt een nationaal bouwplan; Voorwaarden stellen aan ontwikkelaars die grond kopen om te bouwen om speculatie tegen te gaan.

HUREN
Huren gaan de komende jaren niet omhoog, maar omlaag. In het bijzonder voor lage inkomens. In de toekomst worden huren meer gekoppeld aan het inkomen; Voor alle woningen wordt een maximale huurprijs ingevoerd.

KOOPSECTOR
Voor hypotheken tot aan 350.000 euro blijft alles hetzelfde. Daarboven beperken we de hypotheekrenteaftrek; Invoeren ‘woonplicht’ (zodat je ook echt in een huis moet gaan wonen); Hogere overdrachtsbelasting vanaf het tweede huis.

CORPORATIES
Afschaffing verhuurderheffing en winst- belasting voor corporaties. Verlaging van huren, investeren in bouw van huizen, verduurzaming van oudere woningen en het bouwen van nieuwe voorzieningen in buurten; Stoppen met de verkoop van sociale huurwoningen door woningcorporaties.

GroenLinks

WONINGTEKORT
Lancering van groot investeringsprogramma voor de bouw van 1 miljoen nieuwe woningen voor 2030.

HUREN
Regulering uitbreiden: woningwaarderingsstelsel voor woningen met een waarde tot 250 punten; Woningcorporaties verplicht huur verlagen als inkomen van huurder door omstandigheden te laag is geworden en er geen andere betaalbare passende woning beschikbaar is; De WOZ-waarde wordt verwijderd uit het woningwaarderingsstelsel; Vaste huurovereenkomst wordt weer de norm. Tijdelijke huurcontracten worden alleen toegestaan in logische situaties, zoals verhuur aan studenten of expats.

KOOPSECTOR
Hypotheekrenteaftrek en eigenwoning- forfait versneld afbouwen; Zorgen dat middeninkomens daar niet onevenredig door worden geraakt. Afschaffen van de belastingvrije 100.000 euro die rijke ouders aan hun kinderen kunnen schenken; Woonplicht voor zowel nieuwbouw als bestaande woningen.

CORPORATIES
Afschaffen verhuurderheffing; Toewijzingsgrenzen worden 39.000/42.000/52.000 euro voor 1, 2 en 3- en meerpersoons-huishoudens; Sociale huurwoningen niet meer verkopen aan grote buitenlandse beleggers, maar alleen aan wooncoöperaties, particulieren, overheden of andere corporaties; Markttoets verdwijnt definitief.

PvdA

WONINGTEKORT
Tweede Kamer stelt meerjarig woningbouwprogramma vast van jaarlijks minimaal 100.000 woningen, dat -per regio uitgesplitst- wordt opgenomen in de Nationale Omgevingsvisie. Investeringsfonds voor Leefbaarheid en Bouw. Gemeenten krijgen een toelage per extra woning die voor 2025 wordt gebouwd; Emissiereductie 50% voor 2030 wettelijk vastleggen. Introductie van belasting op de uitstoot van stikstof (naar Deens voorbeeld); actief uitkoopbeleid voor veehouderijen in natuurgebieden. Er komt een ontwikkelplicht. Invoering planbatenheffing.

HUREN
Huren worden bevroren zolang de Coronacrisis duurt. Alleen verhoging met inflatie. Woningcorporaties krijgen hiervoor compensatie; De huurverhogingen in de sociale huursector worden beperkt; In de vrije sector worden de huren streng gereguleerd; Huurtoeslag op basis van het inkomen van het jaar ervoor, zodat er zekerheid is over de huursubsidie. Voor mensen wiens inkomen daalt, is er een vangnet; Afschaffen tijdelijke huurcontracten; Verhuurders met vijf of meer panden betalen inkomstenbelasting over huurinkomsten en vermogenswinsten.

KOOPSECTOR
Hypotheekrenteaftrek en eigenwoningforfait langzaam afbouwen; Tot 50 procent van de hypotheek aflossen wordt mogelijk; Afbetalingstermijn hypotheken verlengen van 30 naar 40 jaar; Kooppremie starters bij de eerste nieuwbouwwoning. Bij verkoop deel terug te betalen aan de overheid; Afschaffen overdrachtsbelasting voor particulieren, maar verhoging voor particulieren die een tweede woning kopen; Afschaffing schenkbelasting voor eigen woning kinderen; woonplicht of een opkoopbescherming mogelijk maken voor gemeenten.

CORPORATIES
Afschaffen verhuurderheffing voor woningcorporaties die investeren in nieuwbouw, verduurzaming en betaalbare huren. Uitzonderen woningcorporaties van winstbelasting en ATAD-richtlijn; Meer (deels) verkopen aan zittende bewoners; bouwsparen wordt gestimuleerd; Maximale inkomensgrens sociale huurwoningen naar € 60.000; Norm voor passend toewijzen versoepelen naar 75%; Afschaffen marktverkenning voor middenhuur.

ChristenUnie

WONINGTEKORT
Versnelling woningbouw: 100.000 per jaar. Rijk, provincies en gemeenten pakken veel meer dan voorheen de regie. Minister van Ruimtelijke Ordening met volkshuisvesting in portefeuille; Conform de ladder duurzame verstedelijking toestaan dat in beperkte mate landbouwgrond wordt omgezet in woongebied; € 1 miljard extra voor ouderenwoningen. Afspraken over vormen en aantallen worden vast onder- deel van prestatieafspraken. Ook voor pensioenfondsen en andere financiers ligt hier een taak en een kans.

HUREN
Vervanging huurtoeslag door op inkomen gebaseerde eigendomsneutrale ondersteuning. Er wordt niet meer naar de hoogte van de huur gekeken als basis voor tegemoetkoming in de kosten; De voorgestelde cap van 33% op het aandeel van de WOZ in het woningwaarderingsstelsel wordt daarom aangescherpt tot 25%; Gereguleerde sector wordt uitgebreid tot huurprijs €1.000 per maand. Daarmee samenhangend worden de inkomensgrenzen verruimd.

KOOPSECTOR
Hypotheekrenteaftrek in tien jaar tijd afschaffen. Eigen woning fiscaal van box 1 naar box 3. Tijdelijke schenkingsvrijstelling schrappen. Buy-to-let hypotheken aan banden leggen. Loan-to-value geleidelijk verlagen; De overdrachtsbelasting wordt afgeschaft voor eigenaarbewoners; niet voor beleggers; Fiscaal gunstig bouwsparen mogelijk maken; Rijk moedigt gemeenten aan verhuurvergunning in te voeren, zoals in Groningen; Woonplicht in koopsector: niet alleen bij nieuwbouw, ook in bestaande bouw.

CORPORATIES
Afschaffen verhuurderheffing. Nieuw woonakkoord met prestatieafspraken over huurprijzen, sloop, nieuwbouw, onderhoud, renovatie en verduurzaming voor de opgaven in zowel groei- als krimpgebieden; Woningcorporaties krijgen ruimte om te investeren in middeldure huurwoningen en leefbare wijken. De zogenoemde markttoets wordt afgeschaft.

Partij voor de Dieren

WONINGTEKORT
Ruimte voor woningen door te kiezen voor een forse krimp van het aantal dieren in de veehouderij; Woningen splitsen en stimuleren dat huishoudens woonruimte delen in plaats van ontmoedigen dat mensen uit verschillende huishoudens gaan samenwonen; Een heffing op leegstand en braakliggende grond bij (woning)bouwprojecten maakt het onaantrekkelijk om panden leeg te laten staan en te speculeren met bouwgrond.

HUREN
Huren worden de komende vijf jaar bevroren; Ook in de vrije sector worden de huurprijzen beperkt. Huurwoningen in de vrije sector gaan ook onder het woningwaarderingsstelsel vallen; De WOZ-waarde van een woning wordt niet langer meegenomen in het woningwaarderingstelsel.

KOOPSECTOR
Hypotheekrenteaftrek blijft mogelijk tot een bedrag van 350.000 euro. De hypotheekrenteaftrek voor bedragen daarboven wordt stapsgewijs afgeschaft; Makkelijker maken een hypotheek af te sluiten met meer dan twee mensen; Woonplicht invoeren en een maximum stellen aan het aantal panden dat een individu of onderneming in een stad mag bezitten.

CORPORATIES
Met een financiële injectie door het Rijk worden woningcorporaties weer op gang geholpen met hun bouwopgave; Door de maximale inkomensgrens te verhogen worden sociale huurwoningen toegankelijk voor meer mensen; Geen verkoop sociale huurwoningen tenzij één op één vervangen in dezelfde gemeente waarbij gelet wordt goede spreiding per buurt.

Forum voor Democratie

WONINGTEKORT
Snel nieuwe woningen bouwen, met name in het middensegment. Aparte minister voor woningbouw en oplossen woningnood. Vereenvoudigen transformeren woningen (splitsen) en ombouw kantoorpanden. Private bouwprojecten moeten niet gedwongen worden om een verplicht percentage sociale woningbouw te realiseren.

KOOPSECTOR
Geen verdere afbouw hypotheekrenteaftrek. Vindt die toch plaats, dan moeten huiseigenaren worden gecompenseerd; Afschaffen ‘Eigenwoningforfait’ bij volledige aflossing hypotheek (terugkeer wet Hillen); Afschaffen villataks.

CORPORATIES
Stimuleren van eigenwoningbezit, door corporaties aan te sporen aan huurders te verkopen.

Partij voor Middenhuur (PVM)

WONINGTEKORT
In Nederland moeten we snel nieuwe, vooral betaalbare (tot 1.000 euro) huurwoningen bouwen. We zijn groot voorstander van diversiteit en gemengde wijken, zowel qua product als doelgroep. De PVM stelt voor om middenhuur zo veel mogelijk te combineren met 30% sociale huur. Door per project afspraken te maken over lokale toewijzing en door voorrang te verlenen aan specifieke doelgroepen (zoals senioren) komt er doorstroming op gang en helpen we nog veel meer mensen aan een woning. De PVM is voorstander van een minister voor woningbouw en schuiven hiervoor Menno Schapendonk naar voren (#2 op de kieslijst).

HUREN
Er dient een focus op middenhuur en daarna sociale huur te komen. Nederland dient minimaal 250.000 middenhuur woningen tot 2030 toe te voegen. Huurwoningen worden vaak te snel weer verkocht. Wat er dus succesvol wordt gerealiseerd verdwijnt soms na enkele jaren weer als huurwoning van de markt. Dat schiet natuurlijk niet op. De huurexploitatie dient langjarig te zijn. Anders is het dweilen met de kraan open. De aanvangshuur moet passend zijn en jaarlijkse huurverhoging niet meer dan CPI+1% waardoor huren betaalbaar blijft. Absurde salariseisen als 4 of 5 maal een bruto jaarinkomen moeten verlaagd worden.

CORPORATIES
Woningcorporaties blijven zich focussen op de sociale huur en werken samen met marktpartijen zoals bijvoorbeeld Sustay, de expert in middenhuur, en creëren zo samen de gewilde gemengde wijken en buurten. Succesvolle voorbeelden daarvan zijn Brahmslaan Leiden, Eikenhout Houten, Rhijnhaeghe Bunnik en De Schaloen Den Haag.